سن شروع عادت ماهانه
مفهوم و سیر شکل گیری و سن شروع عادت ماهانه یا قاعدگی و قاعدگی نامنظم را از بخش سلامت سایت تفریحی جیران همراه ما باشید.
عادت ماهانه یا قاعدگی چیست ؟
در زنان رخدادی که به بهترین شکل رابطه پیچیده میان فعالیت غدد درون ریز و کارکرد جنسی را نشان میدهد که طی آن، خون و مواد مخاطی کنده شده و از واژن خارج می شود، عادت ماهانه نامیده می شود. عادت ماهانه، بخشی از دوره ۲۸ روزه قاعدگی است که توسط یک سیستم فیدبک (بازخور) هورمونی کنترل می شود که تنظیم آن نیز به نوبه خود، توسط هیپوتالاموس و هیپوفیز مغز صورت می گیرد. این عمل مهم ترین نشانه باروری و تولید مثل در جنس مؤنث بالغ بوده و دارای تعامل و فرآیندهای فیزیولوژیکی پیچیده ای می باشد.
موارد پیشنهادی
شروع چرخه های منظم قاعدگی نشان دهنده کامل شدن رشد جنسی طبیعی است. سن متوسط شروع قاعدگی د۱۲ سالگی می باشد و انحراف معیار آن ۱۲سال است. در این زمان، رشد جسمی نوجوان شتاب بیشتر گرفته و نیاز بدن به امغذی مورد نیاز، مانند پروتئین نسبت به افراد بزرگسال روند سریعتری را به خود می گیرد. معمولا جهش رشد در دختران به طور متوسط در ۱۵ سالگیش می شود. همچنین، در دختران علائم اولیه بلوغ معمولا در سن ۲۰ سالگی در بدن ظاهر می شود که همراه با جهش و تغییر ناگهانی در قد، وزن، و بزرگ شدن نوک سینه ها می باشد ( تقریبا ۲ سال قبل از نخستین عادت ماهانه). یک سال قبل از بروز اولین قاعدگی، رشد اصلی قد مشخص می گردد. در حال حاضر، سن قاعدگی بین 4 تا ۱۶ سالگی می باشد. بنابراین، قاعدگی زودرس (قبل از ۹ سالگی) و قاعدگی دیر رس ( بعد از ۱۶ سالگی) باید مورد مطالعه و پیگیری پزشکی قرار گیرد. چرخ کامل قاعدگی معمولا ۲۱ تا ۳۵ روز به طول می انجامد، که در همه زنان یکسان نیست. اما به رغم در نظر گرفتن تفاوت های فردی می توان گفت که چرخه های کمتر از ۲۱ و بیشتر از ۳۵ روز، غیر طبیعی هستند. هر یک از مراحل چرخه قاعدگی به وسیله سطوح متغیری از انواع هورمون ها کنترل می گردد.
سیر شکل گیری قاعدگی
از روز اول، میزان هورمون 1 FSHI ( هورمون محرک فولیکول) به تشکیل تخمک جدید کمک می کند.
– از روز چهارم، فولیکول، استروژن تولید می کند. این هورمون، محرک رشد رحم و پستان ها می باشد و سبب ترشح هورمون LH2 «هورمون محرک جسم زرد تخمدان» می شود و ترشح هورمون FSHI را متوقف می کند.
– از روز دوازدهم، هورمون LH، فولیکول را پاره می کند و سبب رهاشدن تخمک یا اوول می شود.
فولیکول تغییر شکل می دهد و تبدیل به جسم زرد می شود که استروژن و پروژسترون ترشح می کند.
– از روز چهاردهم، پروژسترون، کار دیواره رحم را برای تخمک بارور شده آماده می کند. چنان چه باروری رخ ندهد، جسم زرد جمع شده و چروک می خورد، میزان ترشح LH (هورمون محرک جسم زرد تخمدان) استروژن و پروژسترون کاهش می یابد و جداره رحم دچار ریزش می شود. هنگام تخریب و ریزش، مقداری خون به همراه بافت های تخریب شده از واژن خارج می شود که قاعدگی نامیده می شود. به علاوه، LH نیز یکی از هورمون های هیپوفیز است که آزاد سازی تخمک ها و ترشح پروژسترون از تخمدان ها را سبب می گردد و در درمان بیماری های زنان و بيضه مردان به کار می رود.
سن شروع قاعدگی
معمولا اولین دوره قاعدگی از نظر پزشکی در ۱۲ سالگی اتفاق می افتد، ولی احتمال دارد فردی در سن ۹ سالگی و یا تا ۱۶ سالگی، بلوغ او با تأخیر روبرو گردد. در این جا عواملی وجود دارد که علت به تأخیر افتادن قاعدگی و بروز اختلال را مشخص می کند:
١- نژاد ۲- توارث ۳ – سلامت کامل جسمی و عمومی ۴- تغذیه و جثه فرد.
قاعدگی نامنظم Irregular periods
قاعدگی نامنظم به سیکل قاعدگی گفته می شود که در آن مدت زمان بین قاعدگی های متوالی اختلاف زیادی با یکدیگر دارند. شایع ترین سن، درست بعد از بلوغ و قبل از یائسگی می باشد.
طول مدت سیکل های قاعدگی در هر فرد با تفاوت یکی دو روز تقریبا ثابت و یکسان است، ولی عوامل مختلفی همچون فشارهای روحی روانی، فعالیت فیزیکی شدید ورزش های سنگین)، کم وزنی شا ید، برخی داروها و یا برخی از بیماری ها و … می تواند تأثیر گذار بوده و عوامل خطر محسوب شوند.
در اغلب خانم ها یک سیکل قاعدگی منظم با یک طول زمان نسبتا ثابت بین دو قاعدگی رخ می دهد. ممکن است قاعدگی در ماه های مختلف، چند روز زودتر یا دیرتر رخ دهد. در صورتی که تفاوت و فاصله بیش از ۷ روز و یا چند ماه متوالی وجود داشته باشد، این مسئله را باید غیر طبیعی تلقی نموده و در اسرع وقت با مراجعه به پزشک متخصص زنان، وضع موجود مورد بررسی قرار گیرد. البته در بعضی خانم ها، قاعدگی بی نظم باقی می ماند. خونریزی در قاعدگی به طور طبیعی بین ۷-۲ روز طول می کشد و میانگین مدت زمان خونریزی ۵ روز می باشد.
واژن:
مهبل، مجرایی در پستانداران ماده که رحم را با محیط خارج مربوط می سازد (معبری که از رحم به خارج بدن کشیده می شود).
دستگاه غدد درون ریز: غدد درون ریز، هورمون، انتقال دهنده های شیمیایی) تولید میکنند. این هورمونها به خون می ریزند و به غدد و اندام های هدف می رسند و رشد، تولید مثل و روند حیات روزمره را کنترل می کنند.
برخی غدد درون ریز، عبارتند از:
۱- هیپوتالاموس
۲ – هیپوفیز
۳- تیروئید
۴. غدد پاراتیروئید
۵- غدد فوق کلیه
۶ – لوزالمعده (حاوی برخی سلول های درون ریز)
۷- تخمدانها در زنان ۸بیضه در مردان.
هیپوتالاموس مغز، از طریق مکانیزم های عصبی، برخی کارهای بدن را کنترل می کند. اما تعداد زیادی از این وظایف را غده هیپوفیز که رهبر ارکستر غدد درون ریز محسوب می شود، به انجام می رساند.
شروع قاعدگی در دختران و ترشح منی در پسران را نباید دلیل بر سنین بلوغ دانست. در حقیقت، اولین قاعدگی همراه با تخم گذاری نیست. هم چنین، خروج منی در ابتدای نوجوانی دارای اسپرم بالغ Matute) (sper matoza نمی باشد. گذشته از این، هورمونهای جنسی تا اواخر سنین ۱۸ سالگی در انسان به طور منظم ترشح نمی شود. به طور کلی، رشد و نمو طبیعی، بیروت به اعمال و تنظیم هیپوتالاموس، پیتوتیتر (Pituitary) گونادها (Conaulal) و آزربال الAdrera می شد تا هنگام بلوغ، هیو تالاموس و پستوئیتر فقط مسئول رشد و سیر استخوانی کودک است. ولی با پیدایش بلوغ علاوه بر وظائف قبلی مسئول تنظیم هورمون های جنسی نیز می شود. بدین معنی که در هیپوتالاموس فاکتورهای رهایی ذهند گو نازو ترویست تشکیل می شود که این فاکتورها به نوبه خود بر روی قسمت قدامی توئیتر اثر کرده و هورمونی ترشح می کند بنام هورمون محرک فولیکول وان باز به نوبه خود بر روی عدد جنسی تخمدان و بیضه ها) اتر کرده و باعث می شود که این در غدة جني اخیر نیز استروژن و تستوسترون ترشح کنند. بلوغ با فعالیت این هورمون ها آغاز می شود
هرمن (فرانسوی): هورمون ماده شیمیایی است که در یک جای بندان پیدا شده و با گردش خون به جای دیگر بدن برده می شود تا آن را تحریک کند. هرمن را در سال ۱۹۰۵استرلنیگ کشف کرد. هرمن ها را حسب تاثیرشان می توان به چند گروه تقسیم کرد:اول هرمن های رویشی که در یاخته های رویایی و جنینی فراوان است و در هر جا که نمو بافت ها باید سریع تر باشد، بیشتر جمع می شود. بررسی در این هرمنها کاملا به عمل آمده و طرز کار آنها تقریبا معین شده است. از راه های صنعتی و شیمیایی هم موادی یافته اند که تا حدی می توانند کار این هرمنها را انجام دهند. این مواد را هتراوکسین Heterauxine می نامند. زیرا هرمن رویشی را اکسین می خوانند. دوم، هرمن های التیامی که در موارد پارگی بافت ها و اطراف زخمها پدید آمده، موجب سرعت التیام می شود. اکسین هایی که در یاخته ها ساخته می شوند، ساختمان شیمیایی گوناگون دارند و اعمال مختلف انجام می دهند.
استروژن در پیدایش بلوغ و تغییرات جسمی بدن سهم مهمی را ایفا می کند. مثلا افزایش چربی های نسوج که در اوائل دوران نوجوانی دیده می شود، به علت همین ترشح استروژن می باشد. در دختران، استروژن باعث رشد پستان ها و تغییر شکل لگن و پاها شده و در پسرها ممکن است به طور موقت نسوج پستانی را ضخیم و قطور نماید. در دخترها نه تنها نوک پستان و غدد ترشحی آن بعلت ترشح استروژن رشد سریع می کند، بلکه دستگاههای تناسلی خارجی و داخلی و سلول های اپی تلیوم مجرای تناسلی Vaginal Epithelium نیز نمو تغییر شکل می دهد.
پروژسترون: هورمون اصلی پروژستینی، که از جسم زرد، قشر غده فوق کلیه و جفت ترشح می شود و رحم را برای پذیرش و نمو او وسیت بارور (از طریق تبديل شكل تکثیری اندومتر به شکل ترشحی آن) آماده می کند. به عنوان عامل پروژسترونی در درمان خونریزی ناشی از عملکرد غیر طبیعی رحمی و اختلالات چرخه قاعدگی، به عنوان بخشی از درمان جایگزینی هورمون در دوران بعد از یائسگی ونیز به عنوان تستی برای تولید استروژن درون زا و هم چنین به عنوان داروی کمکی در درمان ناباروری به کار می رود.
بیشتر بخوانید:
تخمدان ها عمل تولید هورمون های زنانه بنام استروژن و پروژسترون را به عهده دارند. اما ترشدا . هنورمونها تحت کنترل هورمون محرک فولیکول (SH) و هورمون لوتئین (UH) می باشد کن صنوبری تولید می شوند. غده صنوبری ساختمان کوچکی است که درست زیر مغز قرار دارد. همنا جنسی، رشد جنسی در دوران بلوغ و دوره قاعدگی و باروری را کنترل می نمایند. استروژن نیز توزیع و پخش چربی را به عهده دارد که نتیجه آن یک اندام گرد زنانه می باشد. تغییرات در سطوح هورمون درط سیکل قاعدگی و در یائسگی باعث تأثیر بر خاق و رفتار می شود.
نظرات کاربران