آشنایی با درخت عنبر السائل + تولید مثل
آشنایی با درخت عنبر السائل + تولید مثل و خصوصیات رویشگاهی و صفات اکولوژیکی را از بخش گیاهان سایت تفریحی و سرگرمی جیران همراه ما باشید.
عنبر السائل یا عنبر سائل با نام علمی Liquidambarstyraciflua درختی است از تیره انجیلی Hamamelidaceae که آن را به اسامی متداول Red gum ، Sweet gum ، White gun ، Star-leaf gum و چندین نام دیگر در دنیا می شناسند. در باغبانی دو فرم از عنبر السائل چت شده است، فرم لوب گرد L . styracifluarotundiloba دارای برگ هایی با ۳ تا جایی گرد است و فرم مجنون L . styraciflua pendula دارای شاخه های آویخته که تشکی ستونی می دهند و این در حالی است که واريته و زیر گونه ای شناسایی نشده است. به دلیل تنوع رنگ فوق العاده این گونه در فصل پاییز و زیبایی تاج درخت، طراحان فضای سبز علاقه وافری نسبت به این گونه داشته و از آن در حاشیه خیابان ها به ویژه محورهای عبور توریست ها در شهرهای بزرگ و همچنین به صورت تک درخت در میادین بزرگ استفاده می کنند.
خصوصیات بوتانیکی و اکولوژیکی درخت عنبرالسائل
درختی است بزرگ، خزان کننده و دیرزیست که به ارتفاع ۱۵ تا ۴۵ متر می رسد. به راحتی به وسیله دمبرگ بلند، برگ های ستاره ای شکل با ۵ لوب نوکدار تشخیص داده می شود. دارای پوست قهوه ای با شیارهای عمیق، تاج مخروطی بلند که در هنگام بلوغ کروی و پهن می شود است. درختی است تک پایه، با گل های نر در خوشه های متعدد و گل های ماده آویخته در انتهای ساقه می باشد، میوه آن کپه ای (سرسان) است که در سرتاسر زمستان مقاومت می کند.
صفات برجسته اکولوژیکی
- برگ ها در تابستان به رنگ سبز تیره درخشنده، دارای رنگ های پاییزی بسیار زیبا
- نرخ رشد سریع
- سازگاری با رویشگاه مرطوب یا رویشگاه خشک
- میوه های تزئینی
- رشد هرمی و شاخه ای متقارن در جوانی
موارد پیشنهادی
تولید و پراکنش بذر
عنبر السائل به مقدار فراوان بذر سبک تولید می کند. تولید بذر در سن ۲۰ تا ۳۰ سالگی شروع و تا 150 سالگی ادامه می یابد. در شرایط نوری کامل و خاک بسیار مرطوب هر میوه به طور متوسط 50 بذر سالم دارد. بذرها به کمک باد انتشار یافته که بیشترین مسافت پراکنش ثبت شده : ۱۸۳ متر است، اما بطور معمول ۹۶٪ از بذرها در محدوده ۶۱ متری مکانی که آزاد شده اند می افتند.
تولید مثل غیر جنسی
عنبر السائل تا حدود ۵۰ سالگی قادر به جست دهی است. نهال ها در سن ۳ تا ۵ سالگی به ارتفاع /۴ متری می رسند، و این در صورتی است که جست ها در اولین فصل رشد به این ارتفاع می رسند. جست های ۱۰ ساله اغلب اندازه و ظاهر یکسانی در توده های مشابه با نهال های ۱۸ تا ۲۰ ساله دارند.
خصوصیات رویشگاهی
گونه ها بسیار سازگار به انواع خاک ها و رویشگاه ها است، اما بهترین رشد را در خاک های غنی، مرطوب و لومی در پایین رودخانه ها دارد. در نور کامل، خاک های عمیق، غني و اسيدی بهترین رشد را دارا است و با خاک های خشک، مرطوب یا همیشه مرطوب، فقير، رسی و خاک هایی با PH خنثی تا قلیایی سازگار شده است.
عنبر السائل به مانند یک گونه غیر بردبار به سایه طبقه بندی می شود. در توده های خالص، عنبر السائل قادر به تحمل اندکی سایه است. با افزایش سن تحمل رقابت درخت کاهش می یابد.
در اثر کاهش طبیعی تاج، نور کافی به زمین می رسد واجازه می دهد که توده زیر آشکوب گسترش می یابد. هر چند عنبر السائل گونه مهاجم و یا به عبارت دیگر گونه پیشرو است ولی به ندرت یک گونه غالب می شود.
گلدهی
گل های عنبرالسائل از فروردین تا اردیبهشت ظاهر می شوند که به ارتفاع وضعیت آب و هوایی منطقه وابسته است.
پرورش
تولید نسل با بذرها، قلمه های ریشه یا پیوند جوانه به نهال می باشد. این گیاه حساس به باز كاشته شدن در پاییز است (البته این وضعیت صفت عام درختان دارای ریشه آبدار است) و باید به منظور اصلاح خاک و حاصلخیزی به قدر کافی مالچ (زنده) در روی خاک پاشیده شود
عوامل زیانبار عنبر سائل چیست؟
عنبر السائل با بیماری های کمی مواجه است، اما پستانداران کوچک و چرای حیوانات سبب مشکلات مجزایی می شوند. ممكن است نهال ها بوسیله خوک ها، بزها، یا گله گاو در نواحی مختلف صدمه ببینند. جوندگانی بویژه موش و خرگوش موجب خسارات قابل توجهی به نهال های جوان در مناطق مختلف می شوند.
شاید یکی از اساسی ترین عوامل زیانبار برای عنبر السائل آتش باشد. آتش تابستانه لطمه بیشتری به آن وارد می کند تا آتش زمستانه. آتش، محيط روی درخت زنده را برای حشرات و بیماری ها آماده می سازد. برون چوب بوسیله آتش از بین نمی رود و اغلب زخم های پایه با ترشح صمغ پوشیده شده که خود یک نوع مکانیسم مقاومت در گیاه است. با تکرار آتش سوزی احتمال دارد برون چوب درخت از بین برود و ممکن است قارچ و حشرات مستقر شوند. دیگر بیماری های عنبر السائل که ممکن است گاهی اوقات با اهمیت باشند عبارتند از سوختگی (Blight)، قانقاریای سرشاخه (Twig canker ) یا زخم تنه (Trunk lesion ) که به وسیله قارچ Botryosphaeria ribis به وجود می آید و از این بیماری ها فقط سوختگی عنبر السائل منجر به تخریب عمده جنگل های این گونه و مرگ و میر سنگینی در رویشگاه های متعدد این گونه شده است. بیماری سوختگی (Blight) در اثر خشکی رخ می دهد که از طریق آبیاری می توان آن را کنترل و یا حذف کرد.
ارزش محصولات چوبی
از عنبرالسائل (Sweet gum برای تهیه الوار، روکش و تخته لایه استفاده می شود. الوار برای ساخت جعبه ها، مبل، تزیینات داخلی و از روکش برای، سبد، چوب کار داخلی، همچنین سوخت و مقدار کمی برای حصار کشی پوشال چوب و خمیر کاغذ مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربرد این گونه در احیای رویشگاه های دست خورده
مطالعات انجام شده حاکی از آن است که کاشت قلمه های عنبر السائل برای تثبیت حاشیه رودخانه و احیاء رویشگاه های تخریب شده در اثر بهره برداری معادن ذغال موفقیت آمیز بوده است. رشد و زنده مانی عنبرالسائل کاشته شده در رویشگاه های مرغوب خوب است. اما در محیط باتلاقی نهال های کاشته شده با پوشش علفی و لگومی که از قبل مستقر شده بودند کاهش می یابد.
عکس درخت عنبر سائل
مطلب پیشنهادی: زمان مناسب تعویض وسایل خانه
سایر کاربردها
از لحاظ پزشکی عنبر السائل به Copalmbalsam شهرت دارد و صمغ رزینی آن در مکزیک و اروپا با عنوان storax (سقزی که از درخت آسيب ديده می تراود و حاوی موادی در تولید دارو ا و تنباکو است) استفاده می شود.
انواعی از پمادها و شربت ها برای درمان بیماری های اسهال خونی (dysentery) و اسهال (diarrhea) از این گونه تهیه می کنند. گاهی وقت ها صمغ عنبر السائل به عنوان جویدنی و یا مانند ادویه در تهیه سوپ مصرف می گردد.
نظرات کاربران