آیا تغذیه می تواند روی هموفیلی اثری داشته باشد؟
با مطلب جالب و خواندنی آیا تغذیه می تواند روی هموفیلی اثری داشته باشد؟ از بخش رژیم تغذیه سایت تفریحی جیران همراه باشید.
تا به حال دقت کرده اید وقتی دست تان می برد، چه مدت طول می کشد تا خونریزی بند بیاید؟ این مسأله مسلماًبه میزان جراحت و خونریزی ناشی از آن بستگی دارد. در واقع فاکتورهایی به نام “فاکتورهای انعقادی” در خون وجود دارد که بلافاصله پس از شروع خونریزی از ناحیه ای از بدن فعال شده و بعد از مدتی خونریزی بند می آید. اما در برخی این افاد یا این فاکتورها وجود نداشته یا فعالیت مناسبی ندارند. این افراد دچار اختلال ژنتیکی “هموفیلی” هستند. این بار قرار است درباره این بیماری و راهکارهای کنترل نشانه ها اطلاعات بیشتری به دست بیاوریم.
هموفیلی را شایع ترین و البته یکی از پرخطر ترین بیماری های ژنتیکی می دانند. دلیل آن کمبود فاکتورهای 8،9،11 است. این بیماری بیشتر در بین مردان دیده شده و احتمال ابتلا به آن در بین زنان کمتر است. در افراد مبتلا به این بیماری عامل فعال کننده ترومبوپلاستین(گلوبولین آنتی هموفیلیک) وجود ندارد. به همین دلیل گاهی یک خونریزی ساده می تواند خطر ساز باشد.
انواع هموفیلی
شایع ترین نوع این اختلال ژنتیکی، هموفیلی نوع A است. علت آن نیز کاهش میزان فاکتور A در خون است. کمبود فاکتور 8 زمینه ساز ایجاد هموفیلی نوع B یا کریسمس است. در صورتی که میزان فاکتور 11 کم باشد، هموفیلی نوع C اتفاق می افتد. این بیماری وابسته به جنس است. به این دلیل که ژن معیوب هموفیلی A , B روی کروموزوم جنسی قرار دارد. به همین دلیل این بیماری در مردان بیش از زنان دیده شده و آمار ابتلا به این بیماری در زنان بسیار کم است.
کنترل می شود؟
تصور کنید دست تان بریده و همین طور خون چکان است. هر چه قدر هم که چسب زخم روی زخم می زنید و دور آن دستمال می پیچید باز هم خون از گوشه و کنار دستمال بیرون می زند. در افرادی که مشکلی به نام هموفیلی ندارند، این خونریزی بعد از چند دقیقه بند می آید، اما در افراد مبتلا به هموفیلی، کار کمی مشکل است. ولی این هم راه خودش را دارد.
در سال 1840 میلادی برای اولین بار با تزریق خون، مشکل بیماران مبتلا به هموفیلی تا حد زیادی کنترل شد. پس از آن در سال 1639 میلادی به جای تزریق خون از پلاسما استفاده شد. اما از اواخر سال 1960 میلادی استفاده از پلاسمای متراکم جایگزین روش های قبلی شد. ولی موفقیت نهایی در اوایل دهه 70 میلادی اتفاق افتاد. به این ترتیب که کودکان و بزرگسالان مبتلا به هموفیلی توانستند از پلاسمای خشک متراکم استفاده کرده و زندگی عادی داشته باشند.
مطالب مرتبط: آیا چای دادن برای کودکان و نوزادان مضر است؟
از کجا بشناسیم؟
ابتلا به این بیماری نشانه هایی دارد که با دیدن آنها می توان به وجود این مشکل پی برد.
خونریزی طولانی: اگر خونریزی ناشی از یک جراحت کوچک یا بزرگ، بیش از حد طبیعی طول بکشد، نشانه های وجود بیماری هموفیلی است.
تورم: بخش هایی مانند آرنج و زانوها متورم می شود.
با وقفه: شروع خونریزی در پی یک وقفه کوتاه اتفاق می افتد.
زیرپوستی: تورم زیر پوستی همراه با تغییر رنگ ناحیه مورد نظر که به کبودی متمایل می شود.
خونریزی درونی: ممکن است خونریزی هایی در نواحی مانند شکم، راه های تنفسی و سیستم عصبی مرکزی اتفاق بیفتد.
خونریزی دهانی: خونریزی از ناحیه لثه ها، دهان و احتمال از دست دادن دندان از دیگر نشانه های بیماری است.
دیگر عارضه ها: وجود خون در ادرار، مشکلات گوارشی و اختلال در هضم غذا از دیگر مشکلات افراد مبتلا به هموفیلی است. علاوه بر این افراد دچار ضعف عمومی، تپش قلب و یا کندی ضربان قلب، بی حسی یا کرختی پاها هستند.
به این خوراکی ها حساس باشید.
اصلی ترین روش درمان این بیماری، کنترل انعقاد خون با تزریق فاکتورهای خونی، بسته به نوع هموفیلی است. بنابراین افراد مبلا به این بیماری باید این مسأله را اولین روش درمانی و کنترل علایم افراد مبتلا به هموفیلی کمک کند.
آسپرین: مصرف این دارو، به ویژه در کودکان مبتلا به هموفیلی ممنوع است. به این دلیل که آسپرین باعث رقیق شدن خون می شود. بنابراین اگر حتی فرزندتان دچار هموفیلی بوده و سرما می خورد، باید مشکل او با مصرف داروهای جایگزین مانند استامینوفن درمان شود.
ماهی: این خوراکی ها حاوی اسید چرب امگا 3 است. از آنجایی که مصرف این نوع اسید چرب مانع از لخته خون می شود، پس روی سرعت انعقاد خون تأثیر منفی می گذارد. بنابراین در افراد مبتلا به هموفیلی، نباید ماهی به مقدار زیاد مصرف شود. در صورت تأکید متخصص تغذیه یا پزشک معالج خوردن ماهی ممکن است ممنوع شود.
ویتامین E: این ویتامین یکی دیگر از ویتامین هایی است که به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کند، بنابراین مصرف مواد غذایی حاوی این ویتامین باید با احتیاط انجام شود.
مکمل های دارویی-غذایی: برای مصرف این مکمل ها باید با متخصص تغذیه یا پزشک معالج مشورت کرد. ممکن است در این مکمل ها ترکیب هایی باشد که مانع از انعقاد خون شود.
مطالعه برچسب: قبل از خوردن یا نوشیدن هر نوع ماده غذایی حتماً برچسب اطالعات مواد غذایی را مطالعه کنید. ممکن است در برخی خوراکی ها ترکیب هایی حاوی اسید چرب امگا 3، ویتامین E و … باشد. بنابراین باید از خوردن آنها امتناع کنید.
داروهای گیاهی: افراد مبتلا به هموفیلی باید از خوردن داروهای گیاهی مانند سیر، زنجبیل، جینسینگ، زردچوبه، شجره المعبد و شاه بلوط خودداری کنند.
خوراکی های آزاد: لیموترش، گوجه فرنگی، گوشت، پرتقال.
خوراکی های ممنوع: ماهی، زردچوبه، سیر، زرده تخم مرغ.
تنها داروی خوراکی
اگر چه به صورت تزریقی برای کنترل وضعیت انعقاد خون این افراد فاکتورهای خونی با صورت تزریقی دریافت می شود اما یکی دیگر از راه های کنترل وضعیت این افراد، استفاده از مواد غذایی حاوی ویتامین K است. به این دلیل که این ویتامین عامل کنترل انعقاد خون بوده و باعث تسریع انعقاد خون می شود. اما از آنجایی که تعداد مواد غذایی حاوی این ویتامین کم است و بیشتر با مصرف میوه و سبزی این ویتامین به دست می آید، بنابراین می توان از مکمل های حاوی این ویتامین استفاده کرد. اما برای مصرف مکمل های حاوی این ویتامین باید حتماً با متخصص تغذیه یا پزشک معالج تان مشورت کنید. مصرف هر نوع مکمل با هدف کمک به انعقاد خون، باید تحت نظر متخصص تغذیه یا پزشک معالج انجام شود.
در کودکان
از آنجایی که خونریزی در کودکان مبتلا به هموفیلی ممکن است مرگبار باشد، بنابراین باید نکته های ایمنی برای محافظت و جلوگیری از آسیب و جراحت را به آنها آموزش داد. در دوران کودکی، این محافظت ها به عهده والدین است. لازم است پس از آن که فرزندتان مدرسه رفت، مدرسه را از مشکل او خبر کنید تا در صورت بروز زخم یا جراحت در مدرسه، رسیدگی به فرزندتان هر چه سریع تر انجام شود.
موارد پیشنهادی
نظرات کاربران