بیستمین دوره جشن حافظ (۱۳۹۹): برندگان، حواشی و هر آنچه باید بدانید

بیستمین دوره جشن حافظ، یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین رویدادهای مستقل و خصوصی در حوزه سینما و تلویزیون ایران، در سال 1399 و در بحبوحه شرایط خاص ناشی از شیوع ویروس کرونا برگزار شد. این دوره، به دلیل تغییرات در فرم برگزاری و حواشی مرتبط با آن، مورد توجه بسیاری از مخاطبان، اهالی رسانه و منتقدان قرار گرفت. در این مقاله به بررسی کامل برندگان، مهم‌ترین حواشی و هر آنچه باید درباره این دوره از جشن حافظ بدانید، می‌پردازیم.

جشن حافظ: پیشینه و اهمیت

جشن حافظ (تندیس حافظ) توسط زنده‌یاد علی معلم، منتقد و تهیه‌کننده سینما و مدیرمسئول مجله دنیای تصویر، بنیانگذاری شد. این جشن که از سال 1376 آغاز به کار کرده است، تنها جشن خصوصی در حوزه سینما و تلویزیون ایران به شمار می‌رود که به انتخاب بهترین‌های سال در هر دو عرصه می‌پردازد. تندیس حافظ به سرعت به یکی از معتبرترین جوایز غیردولتی در میان هنرمندان و مردم تبدیل شد و پس از درگذشت علی معلم، توسط همسرش، آذر معماریان و فرزندش، آریا معلم، ادامه یافت.

بیستمین دوره جشن حافظ (سال 1399): شرایط خاص برگزاری

بیستمین دوره جشن حافظ در تاریخ 23 مرداد 1399 برگزار شد. شرایط ناشی از همه‌گیری ویروس کووید-19، برگزاری حضوری و باشکوه جشن را دشوار ساخت. به همین دلیل، تصمیم بر آن شد که مراسم اهدای جوایز به صورت آنلاین و زنده از پلتفرم‌های اینترنتی پخش شود. این تغییر فرمت، هم چالش‌ها و هم فرصت‌هایی را برای برگزارکنندگان و مخاطبان ایجاد کرد. اگرچه فقدان شور و هیجان یک مراسم حضوری باشکوه حس می‌شد، اما امکان دسترسی گسترده‌تر برای تماشاگران در سراسر کشور و حتی خارج از کشور فراهم آمد.

لیست کامل برندگان بیستمین دوره جشن حافظ (1399)

در این دوره، تندیس حافظ در بخش‌های مختلف سینما و تلویزیون به برگزیدگان اهدا شد. در ادامه به مهم‌ترین برندگان در هر بخش اشاره شده است:

بخش سینما:

• بهترین فیلم: «شبی که ماه کامل شد» به تهیه‌کنندگی محمدحسین قاسمی
  • (این فیلم به دلیل موفقیت‌های چشمگیر در جشنواره‌های داخلی و خارجی و همچنین استقبال مخاطبان، یکی از مدعیان اصلی بود.)
• بهترین کارگردان: نرگس آبیار برای فیلم «شبی که ماه کامل شد»
• بهترین فیلمنامه:
  • نرگس آبیار و مرتضی اصفهانی برای فیلم «شبی که ماه کامل شد»
  • محسن قرایی و محمد داوودی برای فیلم «قصر شیرین» (تقدیر مشترک)
• بهترین بازیگر مرد (سینما):
  • هوتن شکیبا برای فیلم «شبی که ماه کامل شد»
  • نوید محمدزاده برای فیلم «متری شیش و نیم» (تقدیر مشترک)
• بهترین بازیگر زن (سینما):
  • الناز شاکردوست برای فیلم «شبی که ماه کامل شد»
  • پریناز ایزدیار برای فیلم «متری شیش و نیم» (تقدیر مشترک)
• بهترین فیلمبرداری: هومن بهمنش برای فیلم «سرخ‌پوست»
• بهترین تدوین: محمد نجاریان برای فیلم «شبی که ماه کامل شد»
• بهترین موسیقی متن: مسعود سخاوت‌دوست برای فیلم «شبی که ماه کامل شد»
• بهترین دستاورد هنری:
  • آرش آقابیگ برای طراحی صحنه و لباس فیلم «سرخ‌پوست»
  • آرش قاسمی برای صدابرداری فیلم «متری شیش و نیم»
• بهترین تیتراژ: امیر توسلی برای فیلم «قسم»

بخش تلویزیون:

• بهترین مجموعه تلویزیونی: «دل‌دار» به تهیه‌کنندگی ایرج محمدی
  • (این سریال به دلیل استقبال مخاطبان از محتوای اجتماعی و درام خود مورد توجه قرار گرفت.)
• بهترین کارگردان تلویزیونی:
  • جمشید محمودی و نوید محمودی برای سریال «دل‌دار»
  • فریدون جیرانی برای سریال «نهنگ آبی»
• بهترین فیلمنامه تلویزیونی: آرش لاهوتی برای سریال «بانوی عمارت»
• بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی:
  • هومن برق‌نورد برای سریال «نجوا»
  • علی زند وکیلی برای سریال «نهنگ آبی»
• بهترین بازیگر زن درام تلویزیونی:
  • مه لقا باقری برای سریال «هیولا» (نشان لیاقت در کمدی)
  • لیندا کیانی برای سریال «دل دار»
• بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونی: فرهاد اصلانی برای سریال «هیولا»
• بهترین بازیگر زن کمدی تلویزیونی: سیما تیرانداز برای سریال «هیولا»
• بهترین چهره تلویزیونی: احسان علیخانی برای برنامه «عصر جدید»
• بهترین ترانه تیتراژ: علیرضا قربانی برای سریال «بانوی عمارت»

مهم‌ترین حواشی بیستمین دوره جشن حافظ

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، برگزاری آنلاین این دوره از جشن حافظ، حواشی خاص خود را به همراه داشت:

1. عدم حضور فیزیکی هنرمندان و مخاطبان: این مهم‌ترین تفاوت بود که حس و حال یک مراسم زنده را از آن گرفت. برخی هنرمندان از طریق ویدئو کنفرانس یا با ارسال ویدئو پیام‌های از پیش ضبط شده در جشن شرکت کردند.
2. مشکلات فنی پخش آنلاین: مانند هر رویداد آنلاین بزرگی، احتمال بروز مشکلات فنی در پخش زنده وجود داشت که گاهی اوقات باعث قطعی یا افت کیفیت می‌شد و نارضایتی‌هایی را در پی داشت.
3. غیبت برخی چهره‌های مطرح: به دلیل شرایط کرونا و فرم برگزاری آنلاین، برخی از هنرمندان مطرح تصمیم گرفتند که در جشن شرکت نکنند، که این موضوع نیز کمی از جذابیت بصری مراسم کاست.
4. انتقادات به انتخاب برخی برندگان: مانند هر جایزه‌ای، همواره انتقاداتی نسبت به انتخاب برخی برندگان یا نادیده گرفتن برخی آثار و هنرمندان وجود دارد که در این دوره نیز مطرح شد.
5. تجربه‌ای جدید: با این حال، بیستمین دوره جشن حافظ به عنوان یک تجربه جدید در برگزاری رویدادهای هنری در دوران پاندمی، نشان داد که می‌توان از ظرفیت‌های فضای مجازی برای ادامه فعالیت‌های فرهنگی بهره برد. این جشن بستری را فراهم آورد تا سینما و تلویزیون ایران در شرایط دشوار نیز مورد تقدیر و توجه قرار گیرد.

جایگاه بیستمین دوره جشن حافظ در تاریخ این رویداد

بیستمین دوره جشن حافظ، نه تنها به دلیل لیست برندگان و تقدیر از آثار برجسته، بلکه به دلیل شیوه خاص برگزاری‌اش، در تاریخ این رویداد ثبت شد. این دوره نشان داد که جشن حافظ، با وجود فقدان بنیانگذار خود و چالش‌های جهانی، همچنان زنده است و تلاش می‌کند تا به رسالت خود در تقدیر از هنر و هنرمندان ادامه دهد. اهمیت این دوره نه تنها در معرفی بهترین‌های سال، بلکه در سازگاری و انعطاف‌پذیری با شرایط پیش‌بینی نشده جهانی بود.

سخن پایانی

بیستمین دوره جشن حافظ، با تمام فراز و نشیب‌ها و حواشی‌اش، توانست به مقصد خود برسد و بهترین‌های سینما و تلویزیون ایران در سال 1399 را معرفی کند. این جشن بار دیگر ثابت کرد که مستقل از هر نوع نگاه دولتی، پویایی و استعداد در هنر ایران جاری است و همواره مخاطبان مشتاقی برای پیگیری آن وجود دارند. امیدواریم در آینده‌ای نزدیک، جشن حافظ بتواند بار دیگر با شکوه و حضور پرشور اهالی هنر و مردم، در فضای آرام و به دور از هر گونه بحران، برگزار شود.