احکام غسل کردن
در این پست از مجله مذهبی جیران قصد داریم به معرفی احکام غسل کردن بپردازیم. با ما با این پست همراه باشید.
غسل کردن در هفت مورد بر فرد مسلمان واجب است و او می‌تواند به دو روش ترتیبی یا ارتماسی غسل کند. هر مسلمانی باید قبل از غسل، احکام غسل را فراگرفته باشد.
هر مسلمانی که به سن بلوغ می‌رسد باید احکام غسل را بلد باشد و بداند چه غسل‌هایی برایش واجب است و همچنین بداند که چطور می‌تواند غسل کند. او باید انواع غسل‌ها را بشناسد و بداند که ریزه‌کاری‌های هر کدام چیست. ستاره این مقاله را به احکام غسل اختصاص داده است تا به راحتی بتوانید این احکام را یاد بگیرید.
انواع غسل
غسل‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند: غسل‌های واجب و غسل‌های مستحب
الف) غسل‌های واجب
هفت غسل واجب داریم که سه تای آن مخصوص خانم‌هاست. غسل‌های واجب مشترک مردان و زنان عبارت‌اند از:
- غسل میت
- غسل مس میت
- غسل نذر و عهد و قسم
- غسل جنابت
غسل‌های مخصوص خانم‌ها بر اساس خونی است که در زمان قاعدگی از بدن آن‌ها خارج می‌شود و عبارت‌اند از:
- غسل حیض
- غسل استحاضه
- غسل نفاس
ب) غسل‌های مستحب
غسل‌های مستحب فراوانی وجود دارد که مهمترین آن‌ها شامل غسل جمعه، غسل روز عید، غسل حج عمره، غسل زیارت، غسل پاکیزگی، غسل حاجت و… است.
روش های غسل کردن
با توجه به منبع آبی که در دسترس داریم می‌توانیم به دو صورت ترتیبی یا ارتماسی غسل انجام دهیم.
احکام غسل ارتماسی
اگر منبع آبی شما چیزی مثل استخر یا حوض و… است، می‌توانید به صورت ارتماسی غسلتان را انجام دهید. درغسل ارتماسی باید تمام بدن در یک لحظه در آب قرار بگیرد. پس تنها کاری که باید بکنید این است که نیت غسل کنید و در آب فرو بروید.
- غسل ارتماسی با لباس اگر آب به یک‌باره تمام بدن را فرا می‌گیرد صحیح خواهد بود.
- نظر مراجع در مورد زمان نیت غسل ارتماسی متفاوت است پس یا به نظر مرجعتان مراجعه کنید و یا برای اطمینان قبل از این که وارد آب بشوید نیت غسل کنید.
- یادتان باشد که در غسل ارتماسی بدن باید پاک باشد و بعد اقدام به غسل بکنید. ضمن این که باید حواستان باشد وقتی روزه هستید اگر غسل ارتماسی انجام بدهید روزه‌تان باطل می‌شود، چون یکی از مبطلات روزه فرو بردن تمام سر در آب است!
بیشتر بخوانید: نحوه خواندن نماز عید فطر
احکام غسل ترتیبی
اگر منبع آبی شما دوش یا ظرف آب کوچک است بهتر غسل را به صورت ترتیبی انجام خواهید داد. غسل کردن به روش ترتیبی به این شرح است:
۱. نیت کنید که چه غسلی می‌خواهید انجام دهید.
- لازم نیست که موقع غسل کردن نیت کنید که غسل واجب یا مستحب انجام می‌دهید و اگر فقط به قصد قربت یعنی برای انجام فرمان خدا غسل کند کافی است. مثلاً برای غسل جنابت کافی است که بگویید: «غسل جنابت می‌کنم قربة الی الله». هر چند حتی لازم نیست که نیت را به زبان بیاورید و اگر در دل و ذهنتان نیت غسل یا غسل‌های خاصی را داشته باشید همین کفایت می‌کند. حتی در این حد که اگر در حین غسل کسی از شما پرسید چه می‌کنید بدانید که دارید غسل انجام می‌دهید کافی است!
- شما می‌توانید نیت چند غسل را داشته باشید و با یک غسل آن را ادا کنید. مثلاً فرض کنید که روز جمعه است و اتفاقاً اول ماه قمری هم هست و شما باید غسل جنابت کنید و بر حسب اتفاق میتی را هم لمس کرده‌اید! شما می‌توانید یک غسل کنید، اما نیت غسل جنابت و غسل مس میت و غسل جمعه و غسل اول ماه قمری را داشته باشید.
۲. سر و گردن خود را با آب بشویید.
- موقع غسل حتی به اندازه سر مویی نباید نشسته باقی بماند، ولی شستن جا‌هایی از بدن که دیده نمی‌شود (مثل داخل گوش و بینی) واجب نیست.
- در مورد خانم‌ها اگر گوشتان را برای گوشواره سوراخ کرده‌اید و سوراخ گوش شما به قدری است که داخل آن را بشود دید لازم است که داخل آن را بشویید.
- شمایی که مو‌های بلندی دارید شستن مو‌های بلند واجب نیست، اما طبق نظر آیات عظام خمینی، خامنه‌ای، مکارم شیرازی و نوری همدانی: «بنابراحتیاط واجب، شستن مو‌های بلند هم واجب است.»
۳. نیمه راست بدنتان از گردن تا کف پا و همچنین دست راستتان را با آب بشویید.
۴. نیمه چپ بدنتان از گردن تا کف پا و همچنین دست چپتان را با آب بشویید.
- لازم نیست که سمت راست یا چپ بدن را از بالا به پایین بشویید. البته طبق نظر آیت‌الله بهجت «بنا بر احتیاط واجب باید از بالا به پایین شسته شود»
- در مورد اندامی که در وسط خط تقارن بدن قرار دارند مثل ناف و عورت باید نیمی از آن را همراه با سمت راست بدن و نصف دیگر را با طرف چپ بدن بشویید، اما بهتر است که تمام قسمت‌های این اندام‌ها را هم با طرف راست و هم با طرف چپ بدن بشویید.
- اگر قبل از شستن هر یک از دو طرف بدن سر و گردن را شسته باشید موقع شستن هر یک از طرفین بدن، شستن سر و گردن اشکالی ندارد.
- در غسل ترتیبی لازم نیست که تمام مراحل پی‌درپی باشد و می‌توانید بعد از شستن هر قسمت از بدن کمی صبر کنید و پس از مدتی غسل را ادامه بدهید.
- اگر موقع غسل کردن مطمئن هستید که با جاری کردن آب، آب به بدن خواهد رسید نیازی نیست که حتماً تمام قسمت‌ها را دست بکشید.
- یادتان باشد که در غسل ترتیبی لازم نیست که تمام بدن پاک باشد و اگر هر قسمت از بدن را پیش از غسل دادن آب بکشید هم غسل شما صحیح است.
- اگر مرجع تقلید شما آیت‌الله سیستانی است نظر ایشان در مورد غسل ترتیبی به این شرح است:
«بنابر احتیاط لازم اول تمام سر و گردن، و بعد بدن را بشوید و بهتر آن است که اول طرف راست، بعد طرف چپ بدن را بشوید.»
نظرات کاربران