تأمین نیازهای روان شناختی کودکان

تأمین نیازهای روان شناختی کودکان

با تأمین نیازهای روان شناختی کودکان از بخش خانواده سایت تفریحی جیران همراه باشید.

نیازهای اساسی روان شناختی که باید برای کودکان تان برآورده کنید.

نیازهایش را بشناس!

خیلی وقت ها پدر و مادرهای جوان در مقابل این که به چه نیازهایی از بچه های شان باید پاسخ دهند، گیج می شوند. اصلاً نیازهای اساسی بچه ها چه چیزهایی هستند و در چه حدی باید آنها را برآورده کرد؟

معمولاً هم توصیه های مبهمی مثل “نه افراط کن نه تفریط” ، “بچه را نباید لوس بار آورد” یا “بچه به محبت احتیاج دارد” خیلی دردی از پدر و مادر ها وا نمی کند. خوشبختانه امروز کمتر والدین جوانی هستند که نیاز کودک شان به امنیت و محبت و پذیرش را متوجه نشوند و به آن جواب ندهند. اما متأسفانه خیلی از پدر و مادر ها هیچ محدودیتی در برآورده کردن نیازهای مادی بچه ها نمی گذارند. محدودیتی که سالم است و بچه های نیاز دارند آن را بدانند. به همین خاطر به احتمال زیاد در نسل بعد شاهد بچه های خودشیفته و بی کفایت بیشتری خواهیم بود. این مقدمه ای بود برای بیان پنح نیاز اساسی هیجانی بچه ها که اگر برآورده نشود در بزرگسالی مشکلاتی برای شان به همراه خواهد آورد.

نیاز اول. دلبستگی ایمن به دیگران

علی و مینو پنج سال است بچه دار شده اند. علی همیشه با فشارهای کاری اش به خانه بر می گردد. بعضی وقت ها استرس ها آن قدر شدید است که حوصله ی “مبینا” دختر پنج ساله اش را ندارد. مبینا نمی داند پدرش چه جور آدمی است. بعضی وقت ها علی او را کاملاً در آغوش می گیرد و ” دختر نازم، دختر نازم” برایش می خواند و بعضی وقت ها هم با بی حوصلگی و توپ و تشر او را از خودش می راند. مینو نگران است این رفتارهای متناقض علی اثری منفی روی مبینا بگذارد.

دلبستگی یکی از نیازهای اساسی بچه هاست. بچه ها به والدینی بامحبت و باثبات محتاج اند که در حضور آنها احساس امنیت کنند. اگر شما والدینی هستید که رفتارتان قابل پیش بینی نیست نیاز به ثبات را در بچه ها فراهم نمی کنید. اگر به اصطلاح با کودک خودتان “سرد” هستید نیاز به محبت را در او ارضا نمی کنید. اگر بچه ها را طرد می کنید در آنها این حست پیش می آید که موجودات ناقص یا شرم انگیزی هستند و در نهایت اگر با دیگران رابطه نداشته باشید و در انزوای خودتان زندگی می کنید، نیاز به تعلق در بچه ها برطرف نمی شود.

• اگر برآورده نشود

همان طور که گفته شد، دلبستگی فقط یک نیاز نیست. باید توجه داشت ارگ نیازی برآورده نشود یکی از باورهای اساسی زیر در بزرگسالی در بچه ها شکل می گیرد.

1. من رها شده ام.

اگر بچه ها والدین باثبات یا بامحبتی نداشته باشند، جوری که احساس کنند والدین شان نمی توانند به خوبی به آنها محبت کنند، در بزرگسالی آدم های متعادلی نمی شوند. در آنها این باور شکل می گیرد که “هر لحظه ممکن است اطرافیانم مرا رها کنند و به یک نفر دیگر علاقه مند شوند”.

2. دیگران به من محبت نمی کنند.

اگر بچه ها در کودکی از محبت، همدلی(گوش داده شدن و درک شدن) و حمایت(مثلاً راهنمایی گرفتن) محروم شوند در بزرگسالی همیشه خیال می کنند دیگران آدم های بی محبتی هستند، حتی اگر خلافش ثابت شود. آنها حس می کنند در اولین فرصت مورد سوءاستفاده روانی دیگران قرار می گیرند مثلاً تحقیر می شوند، به آنها دروغ می گویند یا آنها را دست می اندازند.

3. من آدم ناقصی هستم که از وجود خودم شرمگین ام.

اگر والدین بچه ها را طرد کنند، آنها در بزرگسالی به این باور می رسند که “من آدم ناقص، بد، حقیر یا بی ارزشی هستم” فکر می کنند اگر خودشان را در معرض نگاه دیگران قرار دهند حتماً آنان از نقص شان خبردار می شوند. حالا گاهی این نقص ظاهری است مثلاً آنها فکر می کنند ظاهر جذابی ندارند یا نقصی درونی است مثل خودخواهی.

4. من وصله ناجور جهان ام.

والدینی که خودشان منزوی هستند و با دیگران ارتباط ندارند این باور را در بچه ها شکل می دهند که “من وصله ناجور جهان ام” و به هیچ گروهی احساس تعلق نمی کنند. برای همین معمولاً آدم هایی منزوی می شوند.

بیشتر بخوانید: تقویت هوش کودکان با بازی

نیاز دوم. نیاز به استقلال و احساس خودکارآمدی

طاها و عاطفه پسری هفت ساله به نام شایان دارند. آنها هیچ وقت نمی گذارند شایان دست به سیاه و سفید بزند. عاطفه همیشه بند کفش های شایان را می بندد، همیشه برایش کاردستی های مهد کودک را انجام میدهد و هر وقت هم خودش کاری را انجام می دهد، جوری با او برخورد می کنند که انگار کارش را ناقص انجام داده است. شایان هیچ وقت حتی در حضور پدر و مادرش اجازه ندارد خرید کوچکی انجام دهد یا برای چند دقیقه در کوچه بازی کند.

دومین نیاز اساسی کودک، نیاز به تأیید استقلال، باکفایتی و هویت جداگانه اش از طرف پدر و مادر است. اگر خانواده ها اعتماد به نفس بچه ها را کاهش دهند، بیش از حد از بچه ها محافظت کنند، بچه ها را به کارهای بیرون از خانه تشویق نکنند، یا هر کاری را که بچه ها ماهرانه انجامش می دهند تأیید نکنند این باور ها در بچه ها شکل می گیرد:

1. من از پس خودم بر نمی آیم.

اگر نیاز به استقلال در بچه ها تأمین نشود، در بزرگسالی به این باور می رسند که بدون کمک جدی دیگران نمی توانند از عهده مسئولیت های خودشان برآیند و به اصطلاح گلیم خودشان را از آب بیرون بکشند. مثلاً آنها حس می کنند نمی توانند خودشان به تنهایی تصمیم های مهم زندگی شان را بگیرند، درآمدی کسب یا مشکلات دیگرشان را حل کنند.

2. من بدون دیگران هیچ ام.

بچه هایی که خود جداگانه شان هیچ وقت از طرف پدر و مادر تأیید نشده باشد، معلوم است در بزرگسالی هم همیشه فکرشان پیش دیگران است. آنها حس می کنند بدون دیگران نمی توانند زندگی کنند. مثلاً “من بدون همسرم هیچ ام” یا “اگر مادرم نباشد نمی توانم زندگی کنم” .

3. فاجعه ای در راه است

آدم هایی که هیچ وقت کارآمدی شان تأیید نشده است معلوم است که در بزرگسالی همیشه از خطر می ترسند. حالا این خطر می تواند پزشکی باشد مثل سرطان، یا هیجانی باشد مثل از دست دادن کنترل یا محیطی مثل زلزله یا تصادف.

4. من همیشه شکست می خورم.

بچه هایی که هیچ وقت استقلال شان تأیید نشده، ممکن است در بزرگسالی همیشه فکر کنند پیشاپیش شکست خورده اند. آنها خودشان را آدم های کم هوش و استعداد و بی کفایت می دانند که همیشه از هم سن و سالهای خود عقب اند.

اگر نیاز به استقلال در بچه ها تأمین نشود، در بزرگسالی به این باور می رسند که بدون کمک جدی دیگران نمی توانند از عهده مسئولیت های خودشان برآیند و به اصطلاح گلیم خودشان را از آب بیرون بکشند.

مطالب مرتبط: آموزش نه گفتن به کودکان