اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD)، یک اختلال عصبی-رشدی پیچیده است که بر نحوه تعامل، برقراری ارتباط و یادگیری فرد تأثیر می‌گذارد. این اختلال از بدو تولد یا در اوایل دوران کودکی بروز می‌کند و فرد را در زمینه‌های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری با چالش‌هایی روبرو می‌سازد. به آن “طیف” گفته می‌شود زیرا علائم و شدت آن در هر فرد متفاوت است؛ یک فرد ممکن است علائم خفیف داشته باشد و فردی دیگر علائم شدیدتری را تجربه کند.
علائم و نشانه‌های اوتیسم
تشخیص اوتیسم معمولاً در سنین پایین صورت می‌گیرد و علائم آن در دو دسته اصلی قرار می‌گیرد:
۱. چالش‌های ارتباطی و تعاملی
- عدم برقراری تماس چشمی: نوزادان و کودکان خردسال ممکن است از نگاه کردن به چهره افراد خودداری کنند.
- تأخیر در گفتار یا عدم صحبت کردن: برخی از کودکان اوتیستیک دیرتر از همسالان خود صحبت می‌کنند یا هرگز به طور کامل صحبت نمی‌کنند.
- دشواری در درک احساسات دیگران: ممکن است در خواندن زبان بدن یا درک کنایه‌ها و شوخی‌ها مشکل داشته باشند.
- ترجیح به تنهایی: اغلب تمایل به بازی کردن به تنهایی دارند و کمتر به سمت بازی با همسالان خود می‌روند.
۲. الگوهای رفتاری تکراری و علایق محدود
- حرکات تکراری: مانند تکان دادن دست، تاب خوردن یا چرخیدن.
- حساسیت به تغییرات: علاقه شدید به روتین‌های ثابت و ناراحتی شدید در صورت تغییرات کوچک.
- علایق محدود و شدید: تمرکز شدید بر یک موضوع خاص، مانند قطارها، دایناسورها یا اعداد.
- حساسیت به محرک‌های حسی: واکنش شدید به صداها، نورها، بوها یا بافت‌های خاص.
راهنمای والدین و خانواده‌ها: چگونه حمایت کنیم؟
اگر والدین یا خانواده فردی با اوتیسم هستید، درک و حمایت شما نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی او ایفا می‌کند.
- آگاهی و پذیرش: اولین گام، پذیرش این واقعیت است که اوتیسم بخشی از هویت فرزند شماست. اطلاعات خود را در مورد این اختلال افزایش دهید.
- ایجاد روتین: محیطی قابل پیش‌بینی با برنامه‌های روزمره مشخص فراهم کنید. این کار به کاهش اضطراب و استرس در فرد اوتیستیک کمک می‌کند.
- ارتباط مؤثر: از جملات کوتاه، ساده و مستقیم استفاده کنید. صبور باشید و زمان کافی برای پاسخ دادن به سؤالات او اختصاص دهید.
- حمایت از درمان‌ها: درمان‌های زودهنگام مانند کاردرمانی (OT)، گفتاردرمانی و تحلیل رفتار کاربردی (ABA) می‌توانند به بهبود مهارت‌های فرد کمک کنند.
- تمرکز بر نقاط قوت: هر فردی، از جمله افراد اوتیستیک، استعدادها و توانایی‌های خاصی دارد. بر نقاط قوت فرزندتان تمرکز کرده و آن‌ها را تقویت کنید.
- شبکه‌سازی: با سایر خانواده‌ها و گروه‌های حمایتی ارتباط برقرار کنید. این شبکه‌ها می‌توانند منابع ارزشمندی از اطلاعات، حمایت عاطفی و تجربیات مشابه را در اختیار شما قرار دهند.
به یاد داشته باشید که هر فرد اوتیستیک منحصربه‌فرد است و با چالش‌ها و توانایی‌های خاص خود روبرو است. با عشق، صبر و حمایت مداوم، می‌توانید به فرد اوتیستیک کمک کنید تا به پتانسیل کامل خود دست یابد.
نظرات کاربران