کولیک نوزاد: علائم، علل و موثرترین راه های درمان فوری

کولیک نوزاد (Colic) یکی از چالش‌های شایع دوران نوزادی است که معمولاً بین هفته‌های دوم تا چهارم پس از تولد آغاز می‌شود و تا حدود ۳ تا ۴ ماهگی ادامه دارد. در ادامه علائم، علل احتمالی و موثرترین راه‌های درمان فوری آن بررسی شده است:

🔍 علائم کولیک نوزاد

کولیک معمولاً با قانون “۳” تعریف می‌شود:

• گریه بیش از ۳ ساعت در روز

• در حداقل ۳ روز در هفته

• به مدت بیش از ۳ هفته

سایر علائم شامل:

• گریه‌های بلند و غیرقابل تسکین (معمولاً عصرها)

• مشت‌های گره‌کرده، سفت شدن شکم، جمع‌کردن پاها به سمت شکم

• قرمزی صورت یا احساس دل‌پیچه

• اختلال در خواب یا تغذیه نوزاد

⚠️ علل احتمالی کولیک نوزاد

علت دقیق کولیک مشخص نیست، اما موارد زیر مطرح‌اند:

• گاز یا نفخ بیش از حد در دستگاه گوارش

• نارس بودن دستگاه گوارش یا حساسیت به پروتئین شیر گاو (در نوزادان شیرخشکی)

• ریفلاکس معده (بازگشت محتویات معده به مری)

• حساسیت یا استرس محیطی (نور زیاد، صدا، تماس زیاد)

• اضطراب مادر یا والدین که به نوزاد منتقل می‌شود

✅ درمان‌های فوری و موثر کولیک نوزاد

🍼 1. تغییر در شیردهی یا نوع شیر:

• آروغ گرفتن دقیق پس از شیر دادن

• در صورت استفاده از شیر خشک، مشورت با پزشک برای تعویض شیر

• اگر نوزاد با شیر مادر تغذیه می‌شود، مادر می‌تواند مصرف غذاهای گازدار، لبنیات و کافئین را کاهش دهد

🤱 2. آرام‌سازی با روش‌های فیزیکی:

• بغل کردن نوزاد به‌صورت ایستاده و حرکت آرام

• تاب دادن ملایم یا استفاده از آغوشی

• حمام آب گرم یا ماساژ شکم (با حرکت دایره‌ای)

🎵 3. ایجاد صدای یکنواخت (White Noise):

• استفاده از صداهای آرامش‌بخش مثل صدای سشوار، پنکه یا برنامه‌های مخصوص صدای رحم

💊 4. داروهای مخصوص (با تجویز پزشک):

• قطره‌های ضد نفخ مانند سایمتیکون (Simethicone)

• پروبیوتیک‌ها (مثل Lactobacillus reuteri) در برخی موارد موثر هستند

🕯 5. قرار دادن نوزاد روی شکم (در زمان بیداری با نظارت کامل):

• به تقویت عضلات شکمی کمک می‌کند و گاز را راحت‌تر دفع می‌کند

⛑ چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر نوزاد علائم زیر را دارد:

• تب، استفراغ، اسهال یا یبوست شدید

• کاهش وزن یا عدم افزایش وزن طبیعی

• گریه‌های متفاوت یا بی‌وقفه حتی با آرام‌سازی