بدون شک فلافل محبوبترین غذای خیابانی (Street Food) در ایران و خاورمیانه است. اما چرا فلافلهایی که در خانه درست میکنیم، هیچوقت شبیه فلافلهای ترد، پوک و خوشعطر ساندویچیهای آبادان نمیشود؟ راز آن فلافلهای بازاری در ادویهها و تکنیکهای خاص چرخ کردن نخود نهفته است. در این مقاله، از صفر تا صد طرز تهیه فلافل اصیل را به همراه تمام فوت و فنهای مخفی یاد میگیرید تا حرفهایترین ساندویچ فلافل عمرتان را در خانه درست کنید.
بخش اول: مواد لازم برای تهیه فلافل بازاری (برای ۴ نفر)
برای داشتن یک فلافل با کیفیت، کیفیت مواد اولیه حرف اول را میزند.
-
نخود خام: ۵۰۰ گرم (حتماً از نخود ریز یا متوسط استفاده کنید)
-
پیاز: ۲ عدد متوسط
-
سیر: ۴ تا ۵ حبه (راز عطر فلافل)
-
جعفری تازه (اختیاری): ۲ قاشق غذاخوری خرد شده
-
سیبزمینی کوچک (فوت کوزهگری): ۱ عدد (برای نرم ماندن بافت داخلی)
-
ادویهها: نمک، فلفل سیاه، فلفل قرمز (زیاد)، زردچوبه
-
ادویه مخصوص فلافل: ۱ قاشق غذاخوری (شامل پودر تخم گشنیز و پودر زیره سبز)
-
بیکینگ پودر یا جوش شیرین: ۱ قاشق چایخوری (برای پوک شدن)
-
آب سرد: نصف استکان (در صورت نیاز)
بخش دوم: مراحل گامبهگام طرز تهیه فلافل
مرحله ۱: خیساندن نخود (حیاتیترین بخش)
نخود باید حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت در آب خیس بخورد. در این مدت چندین بار آب آن را عوض کنید. این کار نه تنها باعث از بین رفتن نفخ نخود میشود، بلکه بافت آن را نرم میکند تا هنگام چرخ شدن، شبیه دانههای شکر شود، نه آرد!
مرحله ۲: چرخ کردن مواد
راز اصلی فلافل ساندویچی در این مرحله است: نخود نباید کاملاً له شود.
-
نخودهای خیس خورده را به همراه پیاز، سیر و سیبزمینی داخل چرخگوشت بریزید.
-
از درجه متوسط چرخگوشت استفاده کنید.
-
مواد را فقط یکبار چرخ کنید. اگر مواد خیلی نرم و له شوند، فلافل سفت میشود. بافت مواد باید طوری باشد که دانههای ریز نخود زیر دست احساس شود.
مرحله ۳: اضافه کردن ادویهها و استراحت
ادویهها، نمک، بیکینگپودر و جعفری را به مواد اضافه کنید. مواد را با دست خوب ورز دهید. اگر احساس کردید مایه فلافل خیلی خشک است، کمی آب سرد به آن اضافه کنید. مایه فلافل باید کمی شل و چسبنده باشد.
-
نکته: اجازه دهید مایه فلافل ۱ ساعت در یخچال استراحت کند تا طعم ادویهها به خورد نخود برود.
مرحله ۴: سرخ کردن اصولی
یک قابلمه کوچک و گود انتخاب کنید و روغن فراوان بریزید. فلافل باید در روغن غوطهور باشد.
-
اجازه دهید روغن کاملاً داغ شود (اما دود نکند).
-
قالب فلافل را در آب بزنید، سپس از مواد پر کنید. با پشت قاشق مواد را فشار ندهید تا داخل آن خمیر نشود.
-
وسط فلافل را با انگشت یا قاشق یک سوراخ کوچک ایجاد کنید (برای پخت بهتر مرکز فلافل).
-
فلافلها را در روغن بیندازید تا طلایی و ترد شوند.
بخش سوم: فوت و فنهای طلایی فلافل ساندویچی (رازهای مگو!)
۱. چرا فلافل وا میرود؟
علت اصلی وا رفتن فلافل، زیاد بودن پیاز یا خیس نبودن کافی نخود است. اگر مایه فلافل شما شل شد، یک قاشق غذاخوری آرد نخودچی به آن اضافه کنید تا منسجم شود.
۲. راز ترد و پوک شدن فلافل
ساندویچیها از بیکینگ پودر یا مقدار کمی جوش شیرین استفاده میکنند. این مواد باعث میشود فلافل موقع سرخ شدن پف کند و بافت داخلی آن سبک و متخلخل شود. همچنین اضافه کردن کمی آب به مایه فلافل، مانع از سفت شدن آن میشود.
۳. استفاده از سیبزمینی؛ آری یا نه؟
در دستور اصلی فلافل آبادانی، سیبزمینی وجود ندارد. اما اضافه کردن یک سیبزمینی آبپز کوچک باعث میشود فلافل شما حتی بعد از سرد شدن هم نرم بماند و بیش از حد خشک نشود.
بخش چهارم: طرز تهیه سس انبه مخصوص فلافل
فلافل بدون سس انبه هویت ندارد! برای تهیه این سس بازاری:
-
پودر انبه: ۲ قاشق غذاخوری
-
سرکه سفید: نصف استکان
-
آب: ۱ استکان
-
نمک و فلفل قرمز: به میزان لازم همه را مخلوط کرده و روی حرارت بگذارید تا غلیظ شود. این سس تند و تیز، مکمل اصلی فلافل است.
بخش پنجم: نکات تغذیهای و کالری فلافل
فلافل به دلیل داشتن نخود، سرشار از پروتئین گیاهی و فیبر است. اما به دلیل سرخ شدن در روغن، کالری بالایی دارد.
-
فلافل رژیمی: میتوانید فلافلها را در سینی فر که کمی چرب شده بچینید و در دمای ۲۰۰ درجه بپزید تا یک غذای کاملاً سالم داشته باشید.
بخش ششم: سوالات متداول
۱. آیا میتوان مایه فلافل را در فریزر نگهداری کرد؟ بله، میتوانید مایه فلافل را بدون اضافه کردن پیاز و بیکینگ پودر بستهبندی کرده و در فریزر بگذارید. هنگام مصرف، پیاز تازه و ادویه را اضافه کنید.
۲. بهترین ادویه برای فلافل چیست؟ ترکیب پودر تخم گشنیز، زیره سبز، پودر سیر و فلفل قرمز فراوان، بهترین عطر را به فلافل میدهد.
۳. چرا فلافل خانگی سفت میشود؟ دلیل آن یا زیاد چرخ کردن نخود (له شدن بیش از حد) است و یا کم بودن روغن هنگام سرخ کردن.
برای اینکه فلافل شما دقیقاً عطر و بوی مغازههای معروف آبادان یا اهواز را بدهد، نسبت ادویهها بسیار حیاتی است. این ترکیب، «ادویه جادویی فلافل» نام دارد که میتوانید آن را در حجم زیاد درست کرده و در یک ظرف دربسته برای ماهها نگهداری کنید.
در اینجا نسبت دقیق برای تهیه حدود ۱۰۰ گرم ادویه مخصوص آورده شده است (که برای هر نیم کیلو نخود، یک قاشق غذاخوری از آن کافی است):
جدول نسبت دقیق ادویه مخصوص فلافل آبادانی
| نام ادویه | مقدار (به گرم) | مقدار (به قاشق غذاخوری) | نقش در طعم |
| پودر تخم گشنیز | ۳۰ گرم | ۳ قاشق غذاخوری | ایجاد عطر خنک و ترد شدن |
| پودر زیره سبز | ۲۰ گرم | ۲ قاشق غذاخوری | هضم بهتر نخود و عطر گرم |
| پودر انبه (زرد) | ۱۵ گرم | ۱.۵ قاشق غذاخوری | ایجاد طعم ملس و بازاری |
| پودر سیر | ۱۰ گرم | ۱ قاشق غذاخوری | تقویت عطر و بو |
| پودر فلفل قرمز | ۱۰ گرم | ۱ قاشق غذاخوری | تندی اصیل جنوبی |
| زردچوبه | ۱۰ گرم | ۱ قاشق غذاخوری | رنگ دهی عالی |
| پودر زنجبیل | ۵ گرم | نصف قاشق غذاخوری | گرفتن نفخ و طعم تیز |
۳ نکته حرفهای درباره ادویه فلافل:
-
پودر انبه، راز اصلی: دقت کنید که منظور از پودر انبه، پودر زرد رنگ و ترشمزهای است که عطاریها دارند (نه پودر میوه انبه شیرین). این پودر مسئول اصلی آن طعم “خاص” فلافلهای ساندویچی است.
-
تخم گشنیز نیمکوب: اگر دوست دارید فلافل شما زیر دندان حسابی ترد باشد، تخم گشنیز را کاملاً پودر نکنید؛ بگذارید کمی درشت (نیمکوب) بماند.
-
زمان اضافه کردن: بهترین زمان برای اضافه کردن این ادویه، دقیقاً بعد از چرخ کردن نخود و قبل از ورز دادن نهایی است تا عطر ادویهها در اثر ماندن طولانی نپرد.
فرمول ترکیب برای مصرف خانگی (یک وعده نیم کیلویی):
اگر ترازوی گرمی ندارید و میخواهید فقط برای یک وعده (نیم کیلو نخود) ادویه بزنید، از این فرمول استفاده کنید:
-
پودر تخم گشنیز: ۲ قاشق مرباخوری
-
پودر زیره سبز: ۱ قاشق مرباخوری
-
پودر انبه: ۱ قاشق مرباخوری
-
فلفل قرمز: ۱ قاشق چایخوری (یا بیشتر اگر تند دوست دارید)
-
زردچوبه و نمک: به میزان لازم
نتیجهگیری
تهیه فلافل ترد و بازاری در خانه کار سختی نیست، به شرطی که عجله نکنید و اجازه دهید نخود به خوبی خیس بخورد. با رعایت تکنیک “یکبار چرخ کردن” و استفاده از “بیکینگ پودر”، فلافلهای شما دقیقاً شبیه بهترین ساندویچیهای آبادان خواهد شد.
آیا شما هم ترفند خاصی برای خوشمزهتر شدن فلافل دارید؟ در بخش نظرات برای ما بنویسید!
بیشتر بخوانید: طرز تهیه دلمه بادمجان – فوت و فن
نظرات کاربران