روش جوجه کشی مرغ
با روش جوجه کشی مرغ از بخش حیوانات سایت تفریحی جیران همراه باشید.
موضوع جوجه کشی که دراینجا بررسی می شود اختصاص به جوجه کشی مرغ دارد ولی قائده کلی برای ماکیان دیگر نظیر بوقلمون،بلدرچین ،کبک ،غاز واردک و….نیز چنین است. فقط دما و دوره جوجه کشی فرق می کند.
این نوشتار برای دستگاه جوجه کشی کوچک خانگی تدوین شده است هرچند اصول کلی جوجه کشی صنعتی نیز چنین است.
دستگاه جوجه کشی :
دستگاه جوجه کشی و یا ماشین جوجه کشی ممکن است گازی ،نفتی و یا برقی باشد. دستگاههای بزرگ تمام اتوماتیک و با ظرفیت بالا هستند ولی دستگاههای کوچک نیمه اتوماتیک و با ظرفیت کم می باشند.
رطوبت دستگاه توسط آب داخل ظرف که درکف دستگاه قرار می گیرد تأمین می شود که توسط المنت درون آب رطوبت لازم فراهم می شود. اکثر مشکلات سایر دستگاه های موجود بیرون نیامدن جوجه در سه روز آخر به خارج تخم می باشد
در هر دستگاه 5 عامل مدنظر است :
- دما: دمای دستگاه جوجه کشی توسط المنت یا لامپ و یا چراغهای نفتی و یا گازی تأمین می شود. سیستم حرارتی باید طوری باشد که حرارت به تمام دستگاه برسد.
- رطوبت : تأمین رطوبت لازم برای دستگاه مهم است که توسط سینی که درکف دستگاه قرار می گیرد تأمین می شود. آب داخل سینی توسط گرمای دستگاه بخار شده و رطوبت لازم فراهم می شود .
- چرخش : تخم مرغها داخل شانها و یا روی ریلها که شبیه نوار نقاله است قرار می گیرد.
- تهویه: به منظور تأمین اکسیژن مورد نیاز جنین دستگاه دارای دو دریچه ورودی و خروجی هوا می باشد که کنترل هوای ورودی و خروجی توسط آن انجام می گیرد.
- جابجایی هوا: به منظور یکسان نمودن دما و رطوبت داخل دستگاه جوجه کشی هوای داخل دستگاه باید جابجا شود که این کار توسط فن انجام می گیرد.
که تمامی موارد ذکر شده توسط دستگاه طیور ماشین ابزار به صورت اتوماتیک و با دقت بالا انجام می شود.
شرایط مرغ مادر:
مرغ مادری که می خواهیم از آن تخم نطفه دار بگیریم با ید شرایطی داشته باشد مانند :
- سن: بهترین تخم ها مربو ط به مرغان مادر زیر دو سال است. تخم مرغ مادران پیر به دلیل پوسته ضعیف ، نازک و نامنظم قابلیت نفوذ عوامل میکروبی به داخل را بیشتر دارند لذا تلفات دوران جنینی وبعد از آن بیشتر است. پس هر چه مرغان پیر در گله کمتر باشد بهتر است.
- تغذیه : هر چه تغذیه مرغ مادر بهتر و غنی تر باشد و از نظر املاح به خصوص کلسیم و فسفر و ویتامین ها و پروتئین بالانس باشد کیفیت تخم مرغ ها بهتر و درصد جوجه درآوری آن بیشتر است.
- بستر : هر چه بستر مرغ مادر تمیز تر باشد آلودگی تخم مرغ ها کمتر است وب یماری مرغ مادر کمتر بوده و انتقال بیماری های اگ بورن(مادرزادی )کمتر خواهد بود. بستر خوب باعث می شود آلودگی تخم مرغ کم شده و شکستگی و ترک خوردگی آن نیز کم شود .
- نسبت : نسبت بین مرغ و خروس نقش مهمی در نطفه دار بودن تخم مرغ دارد. تعداد خروس کم در گله باعث پایین آمدن درصد نطفه داری می شود. یک قطعه خروس برای 4-5 مرغ مناسب است هر چند تا۱۰ مرغ نیز تو جیه پذیر است. سن خروس وسلامت او نیز مهم است . بهتر است خروس جوان ، شاداب و سالم دا شته باشیم . لازم به ذکر است که درصد نطفه داری مرغ و خروس های آزاد بیشتر از مرغان در قفس می باشد.
انتخاب تخم مرغ نطفه دار برای جوجه کشی:
- تخم مرغ ها منظم الشکل باشند.
- پوسته تخم مرغ نازک، ضخیم، دارای برجستگی آهکی و ترک خورده نباشد.
- پوسته تخم مرغ تمیز باشد.
- از گله مناسب تهیه شده باشد.
- در یخچال یا هوای خیلی گرم یا خیلی سرد قرار نگرفته باشد.
- وزن تخم مرغ بین۶۰-۵۰ گرم باشد.
روش تشخیص تخم مرغ کهنه با تازه:
- اگر قسمت پهن تخم مرغ را مقابل نور قوی قرار دهیم خواهیم دید که اطاقک هوایی آن بزرگتر شده است. علت آن این است که در اثر گذشت زمان مقداری از آّب تخم مرغ تبخیر شده است .
- تخم مرغ کهنه وقتی شکسته شود سفیده آن شل و وارفته است و گاهی با زرده مخلوط شده است. همچنین زرده حالت تحدب نداشته و وقتی در ظرف ریخته شود در ظرف پخش می شود.
- تخم مرغ کهنه سبک تر بوده و از وزن آن کاسته شده است .
شرایط نگه داری تخم مرغ نطفه دار :
از آن جایی که نمی توان تعداد تخم مرغ لازم برای دستگاه را در یک روز تأمین کرد لذا باید آن ها را انبار کرد تا به تعداد لازم برسد.
شرایط انبار تخم مرغ و نحوه انبار کردن :
- تخم مرغ ها را در آب ولرم بشویید تا تمیز شوند.
- قسمت پهن تخم مرغ را به طرف بالا قرار دهید.
- اگر تخم مرغ ها بیش از ۵ روز نگه داری می شوند، روزی یک مرتبه آن ها را بچرخانید تا زرده به سفیده نچسبد .
- تخم مرغ ها را زیاد در انبار نگه ندارید، هر چه مدت نگه داری در انبار بیشتر باشد، جوجه ها دیر تر از تخم بیرون می آیند.
- دمای انبار باید ۱۹-۱۵ درجه باشد .
- رطوبت انبار باید ۸۵-۸۰ درصد باشد.
بیشتر بخوانید: دفع حشرات موذی از منزل
روش جوجه کشی مرغ
ضد عفونی تخم نطفه دار :
جهت جلو گیری از انتقال بیماری میکروبی، ویروسی، قارچی و انگلی به دستگاه جوجه کشی باید تخم مرغ ها را ضد عفونی کرد . ابتدا تخم مرغ ها را داخل محفظه ای قرار دهید و به ازای هر یک متر مکعب فضای محفظه ۷سی سی فرمالین و۵/۳ گرم پر منگنات دو پتاس لازم است. ظرف کوچکی را داخل محفظه قرار دهید۵/۳ گرم پرمنگنات داخل آن بریزد وسپس ۷ سی سی فر مالین به آن اضا فه کنید بعد از ۴-۳ ثانیه گاز فرمالین آزاد می شود که ضد عفونی کننده است . به مدت ۱۰ دقیقه درب محفظه را ببندید و مواظب باشید که گاز فرمالین چشم را می سوزاند پس با دستکش، ماسک و عینک این کار را انجام دهید.
ضد عفونی دستگاه جوجه کشی:
وسایلی که قابل خروج از دستگاه جوجه کشی است را بیرون آورده و تمیز بشویید و بعد با یک محلول ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید. وسایل را داخل دستگاه قرار دهید و مخزن دستگاه را پر از آب کنید .دستگاه را روشن کرده دمای آن را روی 37/5 تنظیم کنید . رطوبت دستگاه را به ۷۰ درصد برسانید و تمام منافذ را بگیرید و سپس به ازای هر متر مکعب فضای دستگاه ۱۵ سی سی فرمالین ۴۰ ٪و ۵/۷ گرم پر منگنات به همان شیوه ضد عفونی تخم مرغ دستگاه را ضد عفونی کنید . به مدت ۲۰ دقیقه در حالی که فن روشن است منافذ را بسته نگه دارید و سپس منافذ را باز کنید تا گاز فرمالین خارج شود.
شرایط اتاق دستگاه جوجه کشی
اتاقی که دستگاه جوجه کشی در آن قرار می گیرد بایدشرایطی به شرح زیر داشته باشد .
- ۱- دما: دمای اتاق جوجه کشی باید بین ۲۶-۲۰ درجه باشد. این دما باعث میشود در صورتی که دمای دستگاه به عللی افت کرد تغییرات حرارتی زیادی در دستگاه اتفاق نیفتد.
- رطوبت: اتاق جوجه کشی باید رطوبت کافی داشته باشد.
- تهویه : هوای تازه باید دائم به اتاق جوجه کشی وارد شود که این کار از شروع بعضی بیماری های میکروبی، قارچی و بوهای نا خوشایند جلو گیری می کند. پس داشتن یک پنجره کوچک مناسب است .
- باد و باران : دستگاه نباید در معرض باد ،باران و آفتاب مستقیم قرار گیرد. ولی وجود نور آفتاب برای اتاق جهت ضدغفونی آن لازم است .
- نظافت : قابل شستو و ضد عفونی کردن باشد.
آماده سازی دستگاه :
دمای دستگاه باید 37/5 درجه باشد. دستگاه را بمدت 24 ساعت روشن نموده تا از کار آن اطمینان پیدا کنید. همچنین نوک تیزی تخم مرغ به سمت پایین در داخل شانه قرار می گیرد.
روش جوجه کشی مرغ.
شروع جوجه کشی :
دما: بعد از قراردادن تخمها دردستگاه قاعدتاٌ یکی دو ساعت اول دما کاهش می یابد ولی بعد از آن میزان می شود. اگر دما بیش ازاین حد باشد جوجه کمی زودتر از تخم بیرون می آیند. اگر دمای دستگاه بمدت یک ساعت به ۴۵ درجه رسید درصد جوجه درآوری بشدت کاهش می یابد. درشرایط ایده آل درصد جوجه درآوری ۸۵٪ است ۳ روزآخر دما را به 37/5 درجه برسانید و رطوبت به 75٪ .درمواقع قطع برق و یا کاهش دمای ماشین سعی کنید با بالا بردن دمای اتاق جوجه کشی کاهش دما را تا حدی جبران کنید.
رطوبت: رطوبت دستگاه در 18 روز اول باید ۶۰٪ بوده و روزهای بعد از آن 75٪ باشد. مواظب باشید هیچ وقت آب داخل ظرف تمام نشود.
تهویه : هرچه به روزهای آخر نزدیک می شوید چون جنین بزرگتر می شود به اکسیژن بیشتری نیاز دارد لذا دریچه های هوا را بازتر کنید. در عین حال مواظب تغییرات دما باشید.
چرخش : ۱۲روز اول روزانه ۶-۵ بار تخم ها را بچرخانید. از روز ۱۲ تا ۱۶ روزی ۴ مرتبه و از روز ۱۷ تا ۱۹ روزی ۳ مرتبه .و پایان روز ۱۹ تخم ها را در ستری قرار دهید. اگر هچروستر دستگاه جوجه کشی شما یکی است تخم ها را در قسمت پایین در سینی مخصوص بریزید ومنتظر تولد جوجه ها باشید که البته دستگاه طیور ماشین ابزار چرخش را به صورت کاملاً اتوماتیک در زمان تعیین شده انجام می دهد.
دوره جوجه کشی :
پایان هفته اول تخم های بی نطفه و جنین مرده را از دستگاه خارج کنید چون گازهای نامطبوعی که از جنین مرده متصاعد می شود برای بقیه تخم ها مضر است . همچنین احتمال ترکیدن چنین تخم هایی در دستگاه وجود دارد که باعث آلودگی دستگاه می شود .
راه تشخیص تخم بی نطفه وجنین مرده :
در یک محفظه کوچک (۲۰*۲۰*۲۰) لامپی راتعبیه نمائید و در جلوی آن روزنه ای به قطر ۵ سانتی متر ایجاد کنید. تخم ها را جلوی نور بگیرید و قضاوت کنید. اگر داخل زرده یکیاه شبیه عنکبوت با رگهای خونی اطراف آن که در حال حرکت است دیدید تخم جنین زنده دارد و سالم است .اگر لکه سیاه ندیدید بی نطفه و اگر لکه سیاه بود ولی رگهای خونی نبود جنین مرده است که باید هردو ازدستگاه خارج نمود. این کار راسریع انجام دهید تا شوک سرما به تخم ها وارد نشود و شاهد جوجه های فلج و کاهش تولد نباشید. توصیه می کنم اگر مهارت کافی ندارید اقدام به جداسازی نکنید.
وقتی جوجه ها از تخم بیرون آمدند تا ۲۴ساعت اول نیازی به آب وغذا ندارند پس درب دستگاه را باز و بسته نکنید که این کار تعداد تولد ها راپایین می آورد. بعد از ۲۴ساعت جوجه ها رابه آشیانه شان ببرید و به آنها آب جوشیده نه خیلی سرد شیرین با آرد ذرت بدهید.
جهت ثبت وقایع دوران جوجه کشی جدولی جدولی طراحی کنید و جزئیات را ثبت کنید. تعداد تولد ۲۴ ساعت اول تولدهای بعدی تعداد کل تولد تعداد جوجه سالم تعداد جوجه ضعیف
تعداد فلج و ناقص تعداد نیمه تولد تعداد نطفه مرده (هفته اول هفته دوم هفته سوم )
نتیجه گیری نهایی :
در پایان دوره جوجه کشی تخم های داخل دستگاه را بیرون آورده و آنهارا بشکنید و هرآنچه که می بینید یادداشت کنید تا در دوره های بعدی به رفع مشکل اقدام کنید.
اختلالات دوران جوجه کشی :
- تخم های بی نطفه : علت، نسبت بین مرغ و خروس مناسب نبوده است ، هوای مرغدان مرغ مادر مناسب نبوده است ،خروس پیر ، مرغ پیر، تخم مرغ کهنه ، درجه حرارت بد انبار نگهداری تخم .
- جنین مرده : علت ،میزان نبودن درجه حرارت دستگاه ،کافی نبودن چرخش ،تهویه نامناسب ،بیماری اسهال سفید مرغ مادر، کمبود غذایی مرغ مادر ،شوک سرما و گرما به تخم نطفه دار.
- حبس شدن جوجه در تخم مرغ : علت ،کافی نبودن چرخش ،میزان نبودن حرارت دستگاه .
- جوجه های نوک زده ولی بیرون نیامده :علت ،شوک حرارتی ،کافی نبودن رطوبت و حرارت .
- چسبندگی جوجه به پوست : علت ،کاهش رطوبت بویژه در روزهای آخر.
- جوجه آلوده به محتویات تخم می باشد:علت،رطوبت بالای دستگاه .
- دیر متولد شدن : علت،تخم مرغ کهنه ،پایین بودن دمای ماشین.
- جوجه های کوچک : علت ،تخم مرغ ریز ،رطوبت کم ،دمای بالا .
- جوجه های فلج : علت ،دمای متغیر دستگاه .
- جوجه های بابدن نرم و بزرگ : علت،دمای پایین ،تهویه بد.
مواردپیشنهادی
نظرات کاربران